Planten van de Grachtengordel Groningen
De rotstuin van Groningen ligt aan de Diepenring
Uit Nieuwsblad van het Noorden, 3 maart 2000 :
De rotstuin van de stad ligt aan de diepenring
In a nothern newspaper called 'Nieuwsblad van het Noorden' an article appeared about the wall vegetation of the city of Groningen. It describes the typical vegation of a plants present in the inner city. Especially flowers like Gele muurbloem (Pseudofumaria lutea) and Tongvaren (Asplenium scolopendrium) and the mediterreanean Vijg (Ficus carica) were special. The special urban flora was observed by eight members of the FLORON society. FLORON is a society with a few hunderd members who are collecting information about the distibution of wildlife flowers in the Netherlands. These active botanists hope that the vegetation growing on the ancient walls (especially in the city canals) will be protected. To stimulate the protection of this special flora these volunteers wrote an report about the urban wall vegetation. Later a report about the richnessof the flora of Groningen will be written.
De gele helmbloem op een stuk basaltkade tegenover het Groninger museum, een vijgenboom op de kade muur aan de Noorderhaven en de in Nederland bedreigde tripmadam en muurpeper aan de Spilsluizen. De rotstuin van de stad begint al bij de geparkeerde auto, niet erg in het oogspringend, behalve dan voor een groepje natuurliefhebbers. Gewapend met pen en papier brachten zij het wilde plantenbestand van de diepenring in kaart en al speurend kwamen zij tot de conclusie dat het aantal soorten dan misschien wat mager is in vergelijking met andere steden, maar de vijgenboom is wel mooi de noordelijkste van ons land.
Van onze verslaggeefster Ansje Monkhorst
Groningen Twee floristen (Roland Jalving
en Jaap Tonckens) namen in 1996 een kijkje langs de kaden van de
diepenring rond het oude stadscentrum. Met hun waarnemingen van
onder meer de steenbreekvaren en tongvaren keerden ze enthousiast
terug bij hun clubgenoten van FLORON, een groep vrijwilligers die
regelmatig op pad gaat om de Nederlandse flora te inventariseren
: De waarnemingen worden gedaan per
kilometer.
Nederland is daartoe verdeeld in 40.000 vakken van een vierkante
kilometer. De gegevens zijn belangrijk voor het beheer en de
bescherming van de flora. Gemeenten kunnen hun voordeel hiermee
doen bij het groenbeheer. Dat was ook een van de aanleidingen om
de inventarisatie van de diepenring te doen, want dat was nog
nooit gebeurd, aldus een van de vrijwillgers, Edwin Dijkhuis uit
Groningen. "Wanneer je als gemeente niet weet wat waar
staat, kun je het ook niet beschermen. Dan loop je al gauw het
risico dat de hogedrukspuit, die de kademuur moet schoonmaken, de
behoorlijk zeldzame steenbreekvaren voorgoed laat verdwijnen. Dus
speurde een groepje van 8 vrijwilligers de kademuren af.
"Een inspannende bezigheid, want je weet nooit wat je
tegenkomt", aldus Roel Douwes, een van de andere
vrijwilligers.
Drie keer liepen ze de grachten van Groningen
af. Niet zon enorme klus in hun ogen, gewend als ze zijn
aan het buitengebied. Sommige delen werden vanuit een bootje in
kaart gebracht, maar dat waren voornamelijk mossen, die
moeilijker zichtbaar zijn dan bijvoorbeeld het wit vetkruid of
het mannetjes varen. De inventarisatie kon vanaf de kademuur
gedaan worden. Daarvoor hoefden ze niet eens door de knieeen.
"Aanvankelijk begonnen we behoorlijk sceptisch met ons
onderzoek, maar uiteindelijk hebben we toch nog 60 wilde
plantensoorten gevonden. Dat is minder dan in Utrecht en
Amsterdam, waar al eerder dergelijke onderzoeken werden gedaan.
Maar Groningen heeft nu eenmaal minder
grachten en is bovendien kouder, aldus de onderzoekers.
De meeste vegetatie werd gevonden op de oudste stukken muur, zoals de Noorderhaven en de Spilsluizen. De specie die hier is gebruikt is ruwer en poreuzer dan het latere en hardere Portlandcement en biedt aldus een betere vestigingplek voor wilde planten.
Een lastige bijeenkomstigheid voor de
onderzoekers vormden de woonbootbewoners. Die dragen de
muurvegetatie een warm hart toe. Een enkele enthousiasteling
legde zelfs een prive rotstuin aan op de kade muur. " Dat
maakt het voor ons wel moeilijk om de wilde
stadsflora en de tuinflora uit elkaar te houden.